ads

Khamis, 27 Jun 2013

10 di keningau - Google Blog Search


URL Sumber Asal :-

10 di keningau - Google Blog Search


JejakKu <b>Di</b> Banjaran Crocker: KENALILAH DAERAHKU <b>KENINGAU</b>

Posted: 12 Jun 2013 03:44 AM PDT

Sumber daripada Wikipedia.
Keningau adalah sebuah daerah yang terletak di kawasan pedalaman Sabah, Malaysia dan terbesar di Bahagian Pedalaman atas. Daerah ini terletak di latitude dan longitud pada 5 20'0 U - 116 10'0 T. Keningau bersempadan dengan Daerah Ranau dan Tambunan di sebelah Utara, Nabawan dan Tenom di sebelah Selatan, Tongod di sebelah Timur dan Papar di sebelah Barat sabah. Daerah Keningau boleh dihubungi menggunakan jalan darat dari Ibu Negeri Kota Kinabalu melalui jalan Tambunan atau melalui jalan Kimanis di mana masing-masing mempunyai jarak sekitar 128 kilometer yang mengambil masa kira-kira 2.5 jam perjalanan dengan menaiki sama ada perkhidmatan texi, bas mini mahupun bas express. Selain pengangkutan darat, terdapat juga perkhidmatan pengangkutan udara di Bandar Keningau. Bagaimanapun Lapangan Terbang Keningau hanya sesuai untuk kegunaan kapal terbang jenis foker sahaja.

Sejarah

Berdasarkan kepada sejarah silam, terdapat sebuah kawasan perkampungan yang banyak ditumbuhi dengan kayu manis iaitu sejenis rempah untuk memasak. Dalam bahasa masyarakat tempatan di kawasan tersebut iaitu kaum Dusun, mereka memanggilnya sebagai kayu kondingau.[1] Ketibaan orang Inggeris di kawasan tersebut menjadikan kulit kayu keningau menjadi salah satu bahan eksport mereka. Secara tidak langsung kawasan pedalaman menjadi pengeluar kulit kayu Keningau yang penting pada ketika itu. Akhirnya, kawasan tersebut dipanggil keningau dan daripada sebuah perkampungan seterusnya membangun menjadi sebuah bandar yang tidak ketinggalan dengan kemajuan dan menjadi pusat pentadbiran di kawasan pedalaman Sabah.

Zaman Kesultanan Brunei

Walaupun Sabah dikuasai oleh Kesultanan Brunei sebelum abad ke-6 lagi, namun pengaruh kesultanan itu tidak dirasai oleh kaum pribumi yang tinggal di daerah Keningau.

Zaman pemerintahan British

Tahun 1888 adalah tahun keramat Sabah menjadi negeri naungan British yang mana telah menjalani sistem pemerintahan secara hairaki. Kampung Nuntunan yang terletak di Apin-Apin merupakan sebuah pusat pentadbiran British bagi mentadbir kawasan tersebut termasuklah mengawal ekonomi eksport kayu manis yang banyak tumbuh di kawasan ini. Berikut adalah nama Presiden yang mentadbir Keningau semasa zaman pemerintahan British:
Nama Presiden Tahun mentadbir
W.S Holley 1960-1961
Roderick Maclean 1961-1963
E.J.K Wickstead 1964
J.P.C Burbrock 1964-1965
Peter L. Regis 1965-1967
Albert Watson 1967-1968
Stephen D. Lee 1968-1971
Alber Watson 1071-1973
Hj. Abdul Halim Abbie 1974-1976
Hendry Mosiun 1976-1977
Thien Thau kiew 1977-1979
Sistem ini dihapuskan pada tahun 1979.

Zaman pemerintahan Jepun

Kebangkitan Jepun sebagai satu kuasa yang kuat pada masa itu dengan slogan "Kesemakmuran Asia Raya" dan "Asia untuk Asia" telah mara ke Sabah bermula dari Labuan pada 1 Januari 1942 hingga menawan Sabah tanpa ada tentangan dari pihak British, ini disebabkan Gabenor British di Sandakan tidak sempat mengirimkan bantuan disebabkan sekatan terhadap darat dan laut. Jepun berminat ke atas Sabah dengan membuat Rancangan membuka pusat migrasi ke Keningau tetapi rancangan itu hanya tinggal rancangan kerana ianya tidak mendapat kelulusan dari pihak British di keningau. Kekalahan pihak British di sabah amnya dan di Keningau khususnya menyebabkan tentera Jepun telah mengambil alih sistem pemerintahan di Kg Nuntunan Apin-apin. Zaman inilah kerahan tenaga dilakukan oleh tentera jepun kepada penduduk keningau bagi melaksanakan jalan raya Apin-Apin yang terlurus dan terpanjang di Sabah. Sabah di kuasai semula oleh British setelah berjaya mengusir tentera Jepun. Kehidupan di bawah kuasa tentera Jepun tidak membawa apa-apa kemajuan dan pembangunan.

Demografi

Berdasarkan laporan kiraan banci 2010 dari Jabatan Perangkaan Negara menunjukkan bahawa jumah penduduk di Daerah Keningau adalah seramai 134,234 orang seperti berikut:

Ekonomi

Ekonomi yang diusahakan di keningau bergantung kepada bidang pertanian, perladangan, perusahaan kecil-kecilan, dan pelancongan yang membawa kepada kemajuan dan peluang pekerjaan penduduk tempatan.

Pertanian

Majoriti penduduk di Keningau melaksanakan aktiviti pertanian khusunya masyarakat kaum Kadazandusun. Mereka mengusahakan tanah yang diwariskan secara turun temurun dengan penanaman padi, sayur-sayuran untuk dipasarkan di tamu Keningau yang beroperasi dua kali seminggu iaitu tamu hari Khamis dan Ahad. Juga dijaja ke pasar malam Keningau yang beroperasi sepanjang malam. Keningau akan dijanggka menjadi antara daerah pengeluar padi terbesar di Sabah dengan adanya program yang dijalankan di Kampung Ambual yang mana berjaya mengeluarkan 10 metrik tan sehektar melalui program penanaman padi berkelompok. Keningau juga adalah pusat penanaman halia secara individu [tradisi].

Perladangan dan penternakan

Dengan bantuan kerajaan bagi mengusahakan tanah maka ramai penduduk tempatan di Keningau mengusahakan penanaman komoditi seperti kelapa sawit dan getah. Dianggarkan terdapat 60 orang yang bergelar jutawan hasil mengusahakan ladang kelapa sawit. Penternakan juga giat dijalankan dengan ternakan kambing, lembu, ayam dan itik. Kelulusan penternakan feedlot di Daerah Kecil Sook bukti bahawa bidang penternakan mendapat sambutan yang amat menggalakkan dikalangan penduduk tempatan.

Perusahaan

Selain daripada itu, perusahaan IKS di Keningau juga semakin berkembang dengan ramai melibatkan diri khususnya para wanita. Dengan pembinaan Komples Kraftangan Keningau membolehkan perusahaan kraftangan dapat dikembangkan hingga ke peringkat kebangsaan dan antarabangsa dengan bantuan kerajaan dari segi kewangan dan khidmat kaunseling.

Pelancongan

Walaupun bidang pelancongan bukanlah penyumbang kepada ekonomi penduduk di Keningau namun, ianya satu bidang yang banyak diusahakan oleh penduduk sekitar. Ini dapat dibukitkan bahawa pembinaan homestay di Kampung Bayangan.

Perkhidmatan

Pengangkutan

Perkhidmatan pengangkutan amat mudah di dapati di sini. Jika melancong atau melawat ke Keningau, boleh mendapatkan bas mini, texi atau bas express di terminal bas Kota Kinabalu dan tambang adalah amat berpatutan.

Bank

Daerah Keningau mempunyai pelbagai bank yang berurus niaga di sini antaranya Bank Simpanan Nasional [BSN], Malayan Bangking, CIMB Bank, Bank Rakyat, Public Bank, AM Bank dan Aliance Bank.

Komunikasi

Liputan menerusi celcom, digi dan maxis juga mempunyai pejabat bagi memudahkan urusan.

Pusat membeli belah

Walaupun tidak segah tempat-tempat lain namun di daerah Keningau mempunyai pusat membeli belah untuk keperluan dapur dan barangan lain, Misalnya Servey, Milimewa, bangunan Gimat dan ianya mencukupi keperluan harian penduduk.

Hotel

  1. Hotel Perkasa - 3 bintang
  2. Hotel Juta - 3 bintang

Sosial

Bahasa

Bahasa Melayu meluas di gunakan di daerah ini yakni mengunakan loghat Melayu Sabah yang dipengaruhi oleh dailek bahasa tempatan. Persamaan bahasa yang dituturkan di Keningau ialah Tambunan, Ranau dan Kundasang yang mana mempunyai perbezaan sedikit dengan bahasa Melayu yang dituturkan di Semenanjung Malaysia. Selain itu, Bahasa Inggeris dan juga dailek-dailek suku kaum seperti Kadazandusun, Murut, Bajau dan Cina meluas digunakan di daerah tersebut. Sedikit loghat bahasa Melayu yang digunakan di Keningau seperti berikut:
Bahasa Melayu Baku Loghat Bahasa Melayu
Limpas tumpang lalu
ngaam sesuai, sepadan
bangas basi
bangali merujuk kepada keturunan Pakistan
batagar berkerat
bikin buat
palui bodoh
pantat punggung
sandi teruk
siring tepi
Bahasa ini juga digunakan di daerah-daerah lain yang majoriti didiami oleh Kadazandusun seperti di Pantai Barat Sabah. Ini dibuktikan dengan pelancaran siaran Radio Keningau FM menggunakan Melayu Sabah, namun telah diperhalusi agar pendengar-pendengar dari luar boleh memahami mesej yang disampaikan yang telah beroperasi dari 7 Februari 2009 lalu.

Budaya

Budaya bagi masyarakat Keningau dipengaruhi oleh penduduk kaum Kadazandusun dan Murut kerana dua kaum ini adalah majoriti di daerah ini. Walau bagaimanapun, setiap kaum di keningau mengekalkan budaya bangsa mereka dari segi perkahwinan, pakaian dan sebagainya.

Pendidikan

Seperti daerah-daerah lain di Sabah, Keningau juga mempunyai pusat pendidikan dari tadika hinggalah maktab. Ini memudahkan murid mendapat pelajaran dengan mudah. Dari segi pentadbiran pendidikan, Berikut adalah nama sekolah rendah, menengah dan institusi pengajian tinggi di daerah ini termasuk sekolah-sekolah di Daerah Kecil Sook.
Senarai Sekolah Rendah
  1. SK Ambual
  2. SK Apin-Apin
  3. SK Banjar
  4. SK Batu Lunguyan
  5. SK Rancangan Biah
  6. SK Binaong
  7. SK Bingkor
  8. SK Bonor
  9. SK Bulu Silou
  10. SK Bundu Apin-Apin
  11. SK Bunsit
  12. SK Kawakaan
  13. SK Dalit
  14. SK Delayan Tulid
  15. SK Kabatang Baru
  16. SK Kalampun
  17. SK Kampong Baru
  18. SK Kampong Biah
  19. SK KG Keningau
  20. SK Karamatoi
  21. SK Jaya Baru
  22. SK Pekan Keningau
  23. SK Inandung
  24. SK Bariawa Ulu
  25. SK Kapayan Baru
  26. SK Lanas
  27. SK Liau Apin-Apin
  28. SK Luagan
  29. SK Magatang
  30. SK Mansiat
  31. SK Membulu
  32. SK Menawo
  33. SK Merampong
  34. SK Mamagun
  35. SK Pasir Putih
  36. SK Pohon Batu
  37. SK Kuala Kahaba
  38. SK Senagang
  39. SK Sinaron Tengah
  40. SK Sodomon
  41. SK Sook
  42. SK Membulu
  43. SK Tuarid Taud
  44. SK Tulid
  45. SK Ulu Liawan
  46. SK Ansip
  47. SK Malima
  48. SK Penagatan
  49. SK Sinua
  50. SK Meninipir
  51. SK Malaing
  52. SK Bunga Raya
  53. SK Sinulihan Baru
  54. SK Simbuan Tulid
  55. SK Ulu Senagang
  56. SK Gaulan
  57. SK Petikang Laut Keningau
  58. SK Binuwou Tengah
  59. SK Rancangan Belia Tuilon
  60. SK Binakaan
  61. SK Bunang Sook
  62. SK Lintuhun Baru
  63. SK Nangkawangan
  64. SK Nandagan
  65. SK Binanon
  66. SK Pangas
  67. SK Pekan Keningau 11
Terdapat beberapa sekolah di atas terletak atau berlokasi dalam daerah Nabawan tetapi pusat pentadbiran pendidikan berpusat di Keningau disebabkan faktor jarak yang lebih dekat berurusan dalam daerah Keningau.
Senarai sekolah menengah
  1. SMK Gunsanad
  2. SMK Gunsanad 11
  3. SMK Bingkor
  4. SMK Keningau
  5. SMK Keningau 11
  6. SMK SOOK
  7. SM Ken Hwa
  8. SM saint Francis Xavier
  9. SMK Tulid
  10. SMK Apin-Apin
Senarai pengajian tinggi
  1. Maktab Perguruan Keningau [IPG]
  2. Pusat Dakwah Islam Keningau

Agama

Penduduk di daerah Keningau majoriti beragama Kristian yang dianuti oleh kaum Kadazandusun dan Murut serta sebilangan kaum Cina dan imigran Indonesia khususnya dari wilayah Flores yakni kaum Tator [Tanah Toraja]. Antara gereja yang terdapat di Keningau ialah Gereja Saint Francis Xavier, Gereja Anglican, gereja Seven Day Advent, Gereja Yesus Benar, dan gereja Pantacosta. Agama Islam juga juga bertapak di daerah ini yang dianuti oleh Kadazandusun dan Murut serta keturunan Melayu dari Indonesia dan Filipina. Juga terdapat penganut Buddha di sini oleh kaum Cina.

Senarai gunung di Keningau

  1. Gunung Pisagan
  2. Gunung Paling-paling
  3. Gunung Sigapon
  4. Gunung Lingan
  5. Gunung Rinangisan
  6. Gunung Kauran
  7. Gunung Tinutudan

Senarai kampung di Keningau

  1. Kampung Kepayan Baru
  2. Kampung Pantai Baru
  3. Kampung Ambual
  4. Kampung Dongiluang
  5. Kampung Bunga Raya
  6. Kampung Tonobon Baru
  7. Kampung Bayangan
  8. Kampung Tudan Baru
  9. Kampung Baginda
  10. Kampung Toboh Laut
  11. Kampung Merapok
  12. Kampung Panui
  13. Kampung Merasak
  14. Kampung Sodomon
  15. Kampung Luanti
  16. Kampung Magatang
  17. Kampung Kosugui
  18. Kampung Penagatan
  19. Kampung Menawo
  20. Kampung Bomboy
  21. Kampung Limbawan
  22. Kampung Sigapon
  23. Kampung Kuala Punteh
  24. Kampung Kota Ayangan
  25. Kampung Linsudan
  26. Kampung Tohan Baru
  27. Kampung Labak Baru
  28. Kampung Awas-awas
  29. Kampung Lingawon
  30. Kampung Baru
  31. Kampung Bingkor Baru
  32. Kampung Bingkor Lama
  33. Kampung Binaong
  34. Kampung Liau Laut
  35. Kampung Liau Darat
  36. Kampung Tagai
  37. Kampung Kumawanan
  38. Kampung Bunsit
  39. Kampung Pasir Putih
  40. Kampung Tuntumulud
  41. Kampung Toboh Baru
  42. Kampung Merampong
  43. Kampung Pagansangan
  44. Kampung Mengitom
  45. Kampung Berungis
  46. Kampung Bariawa Ulu
  47. Kampung Togudon
  48. Kampung Kikiran Ulu
Banyak perubahan pembangunan di daerah ini telah berlaku dari masa kesemasa, masih banyak maklumat tentang daerah ini yang tidak tercatat dalam artikel ini.

0 ulasan:

Catat Ulasan

 

BLOG SABAH

Copyright 2010 All Rights Reserved